Poelen in Temse: rijkdom van de natuur
Omdat in het landschap steeds minder poelen te vinden zijn hebben de gemeente Temse, het Regionaal Landschap Schelde-Durme en de plaatselijke vrijwilligers de handen in elkaar geslagen om in de gemeente 20 acties te ondernemen. Het bedrijf Wienerberger werd eigenlijk de vierde partner. Al gauw bleek dat door achterstallig onderhoud en vervuiling de kwaliteit van de poelen soms te wensen overliet. Actie dus, en overgaan tot het graven van nieuwe poelen en het herstellen van bestaande. Woensdagmorgen kon de pers een demonstratie bijwonen van het uitgraven van één van de vier poelen die zich op de ontginningssite Wienerberger bevonden.
Aanvankelijk stelden de gemeente Temse en het Regionaal Landschap Schelde-Durme een plan op om 25 poelen in Temse te herstellen. Wienerberger zelf stelde zich ook milieubewust op want wanneer een poel verdwijnt door ontginning, compenseert het bedrijf dit door de aanleg en het onderhoud van een nieuwe poel. Daarom dat in de nabijheid van de bedrijfssite nu 4 poelen worden hersteld en aangelegd.
Peter Claus, medewerker flora en fauna Regionaal Landschap Schelde-Durme wees op het belang van poelen. Vroeger groeven de mensen poelen om drinkwater te hebben voor hun vee, om de was te doen en om voorzien te zijn van bluswater. Heel wat poelen vinden hun oorsprong in de vlasteelt. In een vlasrootput liet men vlas rotten om zo de vezels van de plant te scheiden.
Een door de mens aangelegde poel werd zeer snel bewoond door typische planten en dieren. Binnen de kortste keren groeien er prachtige water- en oeverplanten. Kleine waterdiertjes zoals schaatsenrijders, poelslakken, libellen en waterjuffers volgen. Ook de eerste kikkers en padden laten al snel van zich horen. Het water, de waterplanten en het dierenleven trekken op hun beurt watervogels aan. Op enkele weken tijd wordt een pas uitgegraven poel vanzelf omgetoverd tot een prachtige mini-biotoop, met een grote diversiteit aan dieren en planten.
Maar thans zijn het echter enkel nog de ouderen die zich nog wel her en der het gebruiksnut van poelen herinneren. De technische vooruitgang liet ze verdwijnen. Het vee drinkt tegenwoordig aan een automatische drinkpomp, onze was doen we in de wasmachine en vlas wordt in onze streken amper nog geteeld. Poelengeraakten dus in onbruik en na een tijd konden we vaststellen dat ze spontaan dichtgroeiden of werden dichtgegooid.
Peter Claus: "Hierdoor kwamen veel typische dieren en planten in het gedrang en ging het sfeervolle beeld van een poel in het landschap op veel plaatsen verloren." Maar dan is er toch nog Temse waar momenteel nog meer dan 300 veedrinkpoelen, hoekputjes op bolle akkers en vlasrootputten te vinden zijn. Het zijn dus plaatsen waarin zich heel wat amfibieën voortplanten. Een positief gegeven voor de gemeente en het Regionaal Landschap Schelde-Durme om de poelen te herstellen. "In het najaar van 2008 pakte de gemeente Temse al het onderhoud van 5 poelen aan. In 2009 onderneemt het Regionaal Landschap Schelde-Durme ruim 20 acties met financiële steun van de Provincie Oost-Vlaanderen", aldus Peter Claus.
"Het bedrijf Wienerberger verkondigde bij het startschot van deze acties dat het financiële en logistieke steun zal bieden om de educatieve inrichting van 3 poelen in Temse mee te realiseren. Zo kunnen de poelen binnenkort bezocht worden door de scholen uit de regio", zo besloot Peter Claus van het Regionaal Landschap Schelde-Durme.
Volgens Claus zal er ook een Poelenplan worden opgemaakt voor Kruibeke en ook Dendermonde is bereid er één op te stellen. Regionaal Landschap Schelde-Durme zal er zeker op inspelen.
Ook schepen Franky Degraeve van Leefmilieu wees naar het belang van de aanleg van een educatieve amfibieënpoel op het openbaar domein, zodat aan scholen uitleg kon worden gegeven. De realisatie van dit eerste educatieve project bleek mogelijk aan De Nieuwe Dam in de Schauselhoekstraat en kreeg de naam Schanspoel. Als eerste officiële actiedatum werd 15 oktober 2004 genoteerd. Dan werd het Schanspoel-project officieel voorgesteld aan de Minaraad en werd aan de natuurverenigingen medewerking gevraagd.
Wienerberger
"Dat was niet de ideale uitgangspositie, maar Wienerberger draagt ecologisch en milieuvriendelijk produceren hoog in zijn vaandel, en stap voor stap trachtten we onze gesprekspartners daarvan ook te overtuigen. Wienerberger is er zich van bewust dat de inplanting van het bedrijf naast de dorpskern tegenwoordig niet meer ideaal is en soms als een last wordt ervaren. In tegenstelling tot vroeger toen het merendeel van de plaatselijke bevolking actief was in de steennijverheid. Een rokende schouw stond toen garant voor brood op de plank. Los daarvan wil Wienerberger de storende elementen zoveel mogelijk beperken, en meewerken aan een bloeiend en leefbaar Steendorp."
Maar zo was het vroeger maar nu in de 21ste eeuw heeft het bedrijf met de gemeente en verschillende locale organisaties een goede verstandhouding opgebouwd. Ondertussen hebben we met de gemeente Temse en verschillende locale organisaties een goede verstandhouding opgebouwd. Het poelenplan hoort daar bij. Wienerberger wil voluit meewerken aan de projecten en vooral dan voor educatieve doeleinden. "Zodat de moderne jeugd live kan vaststellen hoe een kikker of salamander er uitziet", aldus de afgevaardigde van Wienerberger.(Rolf Duchamps)