Buchtse Weel bijna klaar
BURCHT. De aanleg van de Burchtse Weel loopt naar de laatste werkzaamheden toe. Eigenlijk hadden werken al klaar moeten zijn maar er moet nog een deel van het slib uit de Burchtse Weel én het bufferbekken worden afgevoerd. Dat kan maar wanneer het volledig droog is en dat was nog niet het geval. De droogtegraad wordt regelmatig gemeten. Er was destijds ook heel wat vervuild slib aanwezig, vooral ook uit het bufferbekken waar in de loop der jaren vervuiling is opgetreden. Niet vergeten dat Sidal er vlakbij lag. Maar alles is nu gesaneerd.
Verder zijn er ook aan de doorsteek Schelde - Weel aan de Beatrijslaan nog enkele zaken af te werken. Maar in vergelijking met de hoegrootheid der werken zoals ze in mei 2008 bij de aanvang op de ingenieurstafel lagen; is dat wat nog moet uitgevoerd worden eerder miniem. Het was eind december 2007 dat alles al in gereedheid werd gebracht om de “nieuwe Burchtse Weel” te realiseren. Samen met werfleider Jan Verschooren gingen we ter plaatse een kijkje nemen.
Het is opvallend hoe uitgestrekt het gebied is. De Burchtse Weel langs de Beatrijslaan en dan het bufferbekken en het overstromingsgebied waar reusachtige pompen in noodsituaties het overtollige water uit het bufferbekken in moeten duwen. Iets dat normaal maar om de 30 jaar zou kunnen gebeuren. Maar wat is normaal? Als je het bufferbekken bekijkt dan stel je automatisch de vraag: wanneer gaat dát vol lopen? Het is dubbel zo groot dan voorheen. Aansluitend bij het gebied vormt de zone langs de E17, net voor de Kennedytunnel, een groenscherm. Dat wel, maar het verkeersgeluid dringt ver door in de richting van de Weel zelf. Het ganse gebied zit opgesloten tussen hoge dijken op Sigma-niveau (9,25 m TAW) behalve langs de voorkant.
Ze hebben aldus voor absolute veiligheid gezorgd en bij het bouwen moest voldaan worden aan de normen die door Waterwegen & Zeekanaal worden gesteld bij het bouwen van Sigmadijken. Vandaar dat passanten aan de Beatrijslaan al die gesteenten konden waarnemen aan de voet van de dijk. De zware ‘blauwe stenen’ in het gebied komen uit China en werden met lichters aangebracht. Langs de ene kant mag er begroeiing komen, langs de andere niet.
We stappen op de brede dijk. Een laag steenslag heeft hem al verhard. Dat is de fundering van de definitieve aanleg van het fiets-en wandelpad. Er moet nog een laag asfalt op en eerstdaags zullen ze daar aan beginnen. Dat wordt alvast zalig fietsen want dat superbreed dijkfietspad loopt volledig rond het gebied. Weldra begint de afwerking en tegen november moet feitelijk alles klaar zijn. Niet onbelangrijk is dat het fietspad, dat om en door de Burchtse Weel loopt, ook zal aansluiten op een algemeen fietsnetwerk dat naar de Middenvijver en het Sint-Annabos zal doorlopen. Het deel van de dijk tussen de Beatrijslaan en het pompstation zal verlicht worden. De rest niet.
Nu al hebben we mensen betrapt die de afsluiting hebben verschalkt omdat ze zich niet konden houden om ter plaatse eens te komen kijken. Het mag normaal niet, maar wie gaat ze tegen houden? Hermetisch afsluiten kon toch niet.
Jan Verschooren wees er op dat het maanden geleden niet zonder gevaar was binnen het gebied. Zeker tijdens de grondwerken waarbij zware wagens op en aan reden en nog zwaardere machines werk leverden. Niet ongevaarlijk waren de plaatsen waar het slib lag. Wie daar in stapte maakte kans er niet meer uit te geraken. Een gids van Natuur en Bos illustreerde dat eens bij een vorig bezoek dat we daar hadden. Hij zette zijn laars in het slib en moest straffe toeren er bij halen om hem er weer uit te krijgen. Er stonden dan ook verwittigingborden voor wie zich tegen het verbod in toch in het gebied waagde. Maar nu is alles zo goed als voorbij en al bij al zijn er geen noemenswaardige problemen geweest.
Er is nu wel controle door de ‘boswachter’ van Natuur & Bos, Lucas Bergmans die ook vaststelt hoe flora en fauna er evolueert. Niet vergeten dat het gebied Burchtse Weel omgevormd werd tot een slikken- en schorrengebied onder invloed van de getijdenwerking van de Schelde. Het is dankzij het inrichten van een gecontroleerd gereduceerd getijdengebied én een gecontroleerd overstromingsgebied, dat er een waardevol biotoop voor rietsoorten en broedvogels ontstaat. Nu al zijn er heel wat vogels waar te nemen. En de waterpartijen zitten ook al terug vol vis. Omdat er via de Schelde ook zouter water binnen komt kunnen er ook nog andere soorten vis voor komen.
Duidelijk te zien is dat de natuur er op heel wat plaatsen al in volle ontwikkeling is. Trouwens Natuurpunt kijkt mee en leden vroegen toelating om ter plekke reeds waarnemingen te komen doen die ze dan willen inventariseren.
Langs de Beatrijslaan zijn er gedurende een achttal maanden intense werken geweest aan de doorgang om het Scheldewater bij vloed via twee grote betonnen pijpen van drie meter breed, onder de weg door naar het getijdengebied te voeren. Het systeem kan ook afgesloten worden en de ingenieurs hebben de doorsteek zo gerealiseerd dat het water op een aangepaste manier binnen zal stromen.
Merkwaardig is wel dat de oude verbinding of doorgang (een doorgangetje!) er nog steeds aanwezig is aan de kant van het Asielcentrum. Vlak daarnaast zal ook een toegang komen tot de Burchtse Weel en een andere meer in de richting van Burcht. En vandaar kan dan op het dijkfietspad gereden worden. Maar aan de kant van het Asielcenter heeft men wel rekening moeten houden met de gevangenis die men daar in de buurt nog wil bouwen wil bouwen. Het staat overal zo aangekondigd: de nieuwe gevangenis komt aan de Burchtse Weel op meer dan 16.400 m² grond, voor 180 bedden en een prijs van 60 miljoen euro. In de eerste helft van 2011 willen ze er aan beginnen.
Terug naar het natuurgebied. Eigenlijk is het pompgebouw het enige bouwwerk in het gebied. Maar wat een gebouw! Er zitten 4 gigantische pompen in die zo’n debiet hebben dat ze in een minimum van tijd het water uit het bufferbekken over pompen. Die pompen zijn enorm zwaar en er is zelfs een aparte elektriciteitsleiding voorzien. Ze zijn een echte noodzaak, moest er in Burcht wateroverlast komen want de Burchtse Weel met dat bufferbekken, leunt tenslotte aan bij de gemeente. Dat was vroeger ook zo al.
De pompen worden steeds na gezien en er wordt stroom geleverd langs twee kanten wat mee brengt dat, wanneer er een leiding onderbroken wordt, de pompen nog altijd werken.
Naar de oostkant op, zijn de betonnen steunpalen, waaraan de elementen aan vast lagen voor de bouw van de Kennedytunnel in de jaren zestig van vorige eeuw, wel bewaard gebleven. Zij vormen een zichtbare link naar het verleden.
De nieuwe Burchtse Weel zal in het voorjaar van 2011 officieel worden ingehuldigd. Misschien kunnen ze het samen laten gaan met de eerste steenlegging van de gevangenis! (Rolf Duchamps)
