Dialectvereniging wil 'Temses' in boekvorm vastleggen
TEMSE. De kennis van het dialect van een gemeente of stad is eigenlijk een aangename bezigheid. En het is maar best dat er overal mensen opstaan om er een verzameling van te maken en uiteindelijk een boek uit te geven. In Beveren deed Herman Cools dat in 2000 met zijn 585 bladzijden tellende boek 'Het dialect van Beveren en zijn deelgemeenten'. In Temse is het burgemeester Luc De Ryck die er al meerdere jaren mee bezig is maar er komt nu een verlengstuk aan want er werd nu ook een vereniging opgericht. Zij wil blijvend de waarde en betekenis van het plaatselijke dialect bewaren en koesteren.
De vereniging kreeg als naam een typisch Temses, kort en krachtig plaatselijk dialectwoord: de ziep, het alledaagse woord voor 'jas, vest'. Zeg maar eens in de naburige gemeenten dat ge uw ziep hebt laten liggen in de cinemazaal. "Uw wat?" is gegarandeerd een vraag die volgt. Germaniste Stefanie Ceelen, die studiewerk verrichtte omtrent Temses dialect, fungeert als adviseur. Momenteel wordt een alfabetische inventaris opgemaakt van alle dialectwoorden die tijdens de voorbije jaren werden verzameld. Het is de bedoeling dat de werkzaamheden worden bekroond met de publicatie van een boek over het Temsese dialect.
Toch is het weer eens burgemeester Luc De Ryck die aan de basis ligt van een initiatef dat voor het nageslacht van grote waarde zal worden. Luc heeft zo heeft een klare kijk waarover het gaat: "De dialecten vervagen. Overal. Het Algemeen Nederlands is steeds meer in opmars door de eenheid van gebruik in onderwijs en media, wat natuurlijk toe te juichen is. Maar tegelijk betreur ik de terugval van het dialect. Het heeft immers een eigen gezicht, klank en kleur, een eigen rijkdom. Een schatkamer met specifieke kwaliteiten. Een aantal termen en zegswijzen zijn zelfs niet te vertalen. Wie heeft ooit tegen zijn/haar partner gezegd: 'ik hou van jou' of 'ik bemin je' of 'ik zie je graag?' Geen mens! 'Ik zien ou gère' is de enige-echte expresweg naar het hart. Temse heeft een sappig en kleurrijk dialect, dat zich binnen de Wase context vooral ook onderscheidt door zijn eigenzinnige uitspraak. Al naargelang van de plaats zijn er zelfs binnen de gemeente verschillen in uitspraak."
Het Temsese dialect is voor het eerst wetenschappelijk bestudeerd door Stefanie Ceelen (°1984) uit Temse. In haar 1ste licentie (2004-2005) maakte zij een studie over het dialectverlies in Temses woordenschat, in haar laatste jaar (2005-2006) luidde het onderwerp van haar eindwerk: 'De klankleer van het Temsese dialect'. Daarvoor diende zij een beroep te doen op bewoners die een aantal woorden - 9 bladzijden vol - moesten uitspreken voor bandopname. Zij kon daarbij rekenen op de enthousiaste medewerking van bekende Temsenaars, onder wie natuurlijk ook Luc De Ryck zelf.
Luc: "Al in 2006 wilden wij met een dialectvereniging oprichten, maar de start werd uitgesteld tot 2008, gezien Stefanie besliste nog één jaar aan haar studies toe te voegen." Nu is het zo ver. Het grote werk in 'de ziep' kan beginnen en het dialectboek van Beveren kennende, weten we dat het iets fantastisch is waar iedere Temsteneir geiren izalezen.
Intussen doen de initiatiefnemers een oproep tot de bevolking: wie wil meewerken en onder welke vorm? Woorden verzamelen? Veldwerk verrichten (rondgaan bij ouderen)? Administratie?... Belangstellenden kunnen zich in verbinding stellen met Annick Rooms/Greta Eeckhout, 03/710 12 52, email: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.. (Rolf Duchamps)