Adeline Pierre getuigt over armoede en onrecht
Na haar eerste contacten in Vlaanderen wist ze al dat het leven hier niet te vergelijken is met dat in Haïti. "Ik zal natuurlijk veel te vertellen hebben, maar ik zie niet direct mogelijkheden om de manier van werken hier, of zelfs maar een deel daarvan, ook in Haïti toe te passen. Ik was op bezoek in het rusthuis in Tielrode en ik was daar echt onder de indruk van de manier waarop oudere mensen er worden verzorgd. Hoe fier ze nog zijn. Maar wij zijn niets met rusthuizen voor ouderen. Bij ons blijven mensen werken tot ze erbij doodvallen. Er is geen sprake van te kunnen genieten van een oude dag."
Adeline verbleef al drie weken in ons land waarvan één week in het dekanaat Temse. Op een informatieavond bracht ze getuigenis van hoe moedig volhouden bergen kan verzetten. Een heel interessante avond waarop ook de film werd vertoond die voor deze campagne voor Broederlijk Delen werd gedraaid en waarin Joachim uit het boek van Stefan Broeckx en gezicht van de campagne van dit jaar, uitgebreid aan het woord komt.
Adeline Pierre is 23 en secretaresse van de jongerenafdeling van VEDEK (Vive Espoir pour le Développement de Cap Rouge) een organisatie van boerengroepen in de streek die werd opgericht in 1988. Vandaag verenigt die organisatie een 20-tal boerengroepen in tien dorpen. Elke boerengroep bestaat uit twintig tot veertig gezinnen. VEDEK krijgt al vijf jaar steun van PADPA (Plate Forme Haïtienne de plaidoyer pour un développement alternatif), een coalitie van sociale organisaties en bewegingen in Haïti en partner van Broederlijk Delen.
Adeline woont en werkt in Cap Rouge een dorp met 17 à 18.000 inwoners, gelegen op 25 kilometer van Jacmel. Ze zou graag voor dokter studeren, maar het geld om de opleiding te betalen ontbreekt. Ze maakt zich nu verdienstelijk in de school, maar daar verdient ze onvoldoende mee om van te leven (1350 gourdes, wat vergelijkbaar is met 1350 Belgische frank).
Het onderwijs is ook niet goed georganiseerd. Er zijn verschillende soorten scholen, maar eigenlijk gaat het er alleen maar eerlijk aan toe in de scholen die een band hebben met de kerk. De vergoeding voor de leraren is dan wel minimaal maar er wordt geen overdreven tussenkomst gevraagd van de ouders, wat in andere scholen wel gebeurt.
De mensen daar hebben wel het geluk te wonen in een redelijk vruchtbare streek waar voldoende regen valt om planten te doen groeien, maar dat zij langzaam maar zeker uit een heel diepe put van wanhoop kruipen, hebben ze uitsluitend aan zichzelf te danken. Enige steun van de overheid is er niet. De huidige bewindsvoerders hebben het weliswaar beter voor met het land dan hun voorgangers, maar gaan nog gebukt onder een ongelooflijk zware schuld. In de afbetalingen zit al het geld dat ze eigenlijk zouden moeten gebruiken voor de wederopbouw van dit land.
boeren in het slop
Maar Haïti is een land dat veel goedkoop voedsel importeert waardoor de eigen boeren moeite hebben om rond te komen. Rijst bijvoorbeeld is een basiscomponent van het voedsel en enkele streken zijn heel geschikt voor de productie er van. Toch is slechts 18% van de rijst die ze in Haïti eten van eigen bodem! Boeren maken verlies, moeten hun land achterlaten en belanden in de sloppenwijken van de hoofdstad waar ze trachten te overleven in bittere armoede.
Steun is er wel van VEDEK en PADPA die de boeren vorming geven en leren hoe ze hun oogst kunnen verbeteren en vergroten. Na afloop krijgen de boeren ook de kans wat ze geleerd hebben in de praktijk om te zetten. Ze krijgen daarvoor geen geld, maar bijvoorbeeld wel geiten of kippen. Daar kunnen ze dan mee gaan kweken en de eerste borelingen gaan terug naar VEDEK die daarmee dan weer andere boeren een startkapitaal kan geven.
positie van de vrouwen
En dan is er nog de vraag hoe het met de positie van de vrouwen is. Die is over het algemeen gesproken, niet echt riant. Ze worden nog heel vaak uitgebuit. Niet alleen door hun eigen mannen maar ook door "madammen" waar ze als dienstmeid aan de slag zijn.
Om hun zelfredzaamheid te vergroten stimuleren VEDEK en PADPA de verkoop van zelf verwerkte landbouwproducten als likeur en confituur. Vooral vrouwen verwerven daarmee een extra inkomen waarmee ze hun kinderen naar school kunnen laten gaan, toegang hebben tot de gezondheidszorg en ook meer gerief en producten voor hun huishouden kunnen kopen.
PADPA werkt dus op lokaal vlak, maar doet ook inspanningen voor het beïnvloeden van de nationale en internationale gemeenschap als het Internationaal Muntfonds of de Wereldbank. Mochten die de schulden van Haïti, al was het maar gedeeltelijk, kwijtschelden, zou er langzamerhand eens kunnen worden gewerkt aan de heropbouw van dit land en dat is nodig. 70% van de Haïtiaanse bevolking leeft op het platteland, maar er werd nooit enig landbouwbeleid uitgewerkt.
Wegen, die naam waardig, zijn er niet of nauwelijks. Bovendien heeft Haïti één van de meest open markten van de wereld. De liberalisering dateert van eind jaren zeventig en heeft desastreuze gevolgen voor de economie van het land en zijn bevolking. Landen als de Verenigde Staten dumpen er hun overtollig voedsel tegen spotprijzen waartegen de lokale bevolking onmogelijk kan concurreren, waardoor ze haar eigen waar niet meer verkocht krijgt.
arm en rijk
De boeren in Haïti hebben het niet gemakkelijk, maar in de grote steden is de miserie gewoon niet te harden. De sloppenwijken worden almaar groter en er is geen eten voor iedereen. Jonge vrouwen wonen met hun kind langs de rand van de weg en proberen door bedelen te overleven. Maar ze krijgen weinig, want eigenlijk is er niemand die voldoende heeft. Op de rijken na, maar die hebben geen tijd om zich daarmee bezig te houden.
80% van de bevolking van Haïti is arm, ongeveer 55% leeft zelfs in extreme armoede. Haïti is één van de armste landen van de wereld. 54% heeft geen toegang tot drinkbaar water, 55% geen toegang tot de gezondheidszorg. 65% van de actieve bevolking is werkloos. 5,6% van de bevolking heeft aids. En wat doen de rijke landen? Ze kijken de andere kant op, tenzij dan om invloed uit te oefenen op Haïti om zijn markt zeker niet te sluiten!
PADPA is partner van Broederlijk Delen dat dit jaar Haïti centraal heeft gesteld in zijn campagne. Een bijdrage kan voor de arme bevolking ginder écht het verschil maken. Op Palmzondag wordt de tweede collecte gehouden.
In Kruibeke woonde Adeline Pierre zaterdag reeds een eucharistieviering bij in de kerk van Rupelmonde en vorige zondag was ze te gast op een solidariteitsmaaltijd ten voordele van Broederlijk Delen en in de namiddag bracht ze een bezoek aan de chiro meisjes van Kruibeke in de Kattestraat. Maandag 3 maart was ze in het Dorpshuis 'Het Klokhuis' in de Langestraat te Kruibeke en dat tijdens een babbelmoment voor anderstaligen.
Dinsdag 4 maart zal een bezoek gebracht worden aan de Hollebeekhoeve in Kruibeke en woensdag 5 maart trekt Adeline naar het Kasteel van Kruibeke om er het opleidingscentrum van de Broeders van Liefde te bezoeken. (Rolf Duchamps)