Bijzondere bomen 15de verjaardag Hortus ter Saksen vzw

BEVEREN. Op Hof ter Saksen heeft de natuurvereniging Hortus ter Saksen het 15-jarig bestaan gevierd. Het was Christa Maesdie namens de vereniging het woord voerde en zei dat 15 jaar eigenlijk nog relatief jong is. "Als we het geboortejaar van Hortus googelen, komen we nog niet veel wereldsterren tegen die in 1996 geboren zijn", aldus Christa. "Behalve één misschien: Dolly. Weet u nog wel? Het allereerste schaap dat gecloond werd. Buiten het geboortejaar zou ik onze vereniging niet met een cloon willen vergelijken, integendeel, ik denk dat we met Hortus ter Saksen vzw een uniek samenwerkingsverband hebben gevonden tussen een gemeente met een schitterende kasteeldomein en een vereniging enthousiaste tuinliefhebbers."

Ze keek dan terug naar september 1996 toen Hortus van start ging. Etienne D’Hollander slaagde er samen met 12 andere stichters in om een vereniging boven de doopvont te houden die na 15 jaar kan terugblikken op een fraaie werking.  Er ging dus een bijzondere dank naar de stichters waar Christa Maes ook bij behoorde om zich mee achter de mogelijkheden van de vzw te scharen. Inmiddels is de groep werkende leden uitgegroeid en aangevuld met toetredende leden. Vorig jaar immers werden de statuten aangeast en kon men ze een tweede maal vinden in het Belgisch Staatsblad. Christa Maes is thans de voorzitter, Rudi De Praetere is ondervoorzitter,; Anita Morjaen secretaris, Marc Van Havere penningmeester en de bestuurders Dirk De Roose, Etienne D’Hollander en Jan Van Bogaert.

Hortus ter Saksen beschikt ook over de cafetariauitbating en dat was doorheen de jaren de vaste motor van de vereniging is. Vele medewerkers komen wekelijks hun tapbeurt invullen onder leiding van Marc Van Havere.
Christa: "De uitbating van de cafetaria mag dan wel de belangrijkste hoeksteen zijn die aan de oorsprong ligt van onze vereniging, het is ondertussen lang niet meer de enige pijler.  Jaarlijks enthousiasmeren vele lesgevers in Hof ter Saksen talrijke geïnteresseerden in plant, dier, zwam of tuin. Talrijke tuincursussen stonden op het programma, al dan niet in samenwerking met het Land- en Tuinbouwcentrum Waasland. Om er enkele te noemen: inzicht in snoei is een jaarlijkse constante die gegeven wordt door  Jan Van Bogaert. Dirk De Roose verraste menig toehoorder over plantenkennis. Zelfs  tuinkunstgeschiedenis komt aan bod. Maandelijks kan men met de vereniging op stap voor een natuurtocht ergens in België. Ook tuinenreizen zijn een vast item geworden op zoek naar kasteelparken, privé-tuinen  en collecties in Europa. Zo kan nog steeds ingeschreven worden voor de reis naar Vlaams en Nederlands Limburg, binnenkort in juni.
2 Tweemaal per jaar wordt ook programmabrochure verspreid. De meeste activiteiten die in Hof ter Saksen doorgaan, wie er ook als organisatie achterzit, krijgen een plaatsje in de brochure. Steevast zit een brief van literaire Simon ingesloten met een niet alledaagse kijk op planten en gebouwen in het park Hof ter Saksen.

een rijke werking

"Dat we al 15 jaar bestaan, hebben we niet alleen te danken aan de vele vrijwilligers. Ook het gemeentebestuur en de gemeentelijke groendienst moet ik zeker uitdrukkelijk bedanken", ging Maes verder. "Daarom richtte ze zich naar de burgemeester en Gabriël Van Bortel om hen te bedanken voor de ontwikkelingskansen die zij bieden aan Hof ter Saksen.
Zo kon Christa Maes verwijzen naar een bijzondere botanische verzameling in het park, een unieke collectie hoogstambomen net buiten dit park, een  landschappentuin die het Waasland typeert , een Beverse beek die opnieuw wat ruimte kreeg in beekvallei en bufferbekken aan  de overkant van de weg. Dat alles getuigt van visie en creativiteit.
Ook het ruime educatieve aanbod voor groepen is al lang de kinderschoenen ontgroeid. De jaarlijkse tentoonstellingen lokken heel wat bezoekers naar het park. De vereniging Hortus Ter Saksen is al jaren een mooie aanvulling bij het educatief pakket van de groendienst. Natuurpoëzie op het buitenterras, de dichter in het park en het oogstfeest zijn een succes door de goede samenwerking tussen groendienst met haar ruime logistieke ondersteuning en de vereniging met enthousiaste medewerkers.

Bij het 10-jarig bestaan koos de vereniging op 24 juni 2006 voor een kasteelhappening met voordrachten rond kasteeltuinen en kindervertellingen . De blijdschap voor de aan de gang zijnde kasteelrestauratie die in 2008 afliep, had er zeker mee te maken. De vereniging drong immers al langer aan bij het gemeentebestuur om het kasteel op te knappen. Dat is nu een feit.

Ter gelegenheid van dit 15-jarig bestaan schonk Hortus ter Saksen enkele bijzondere bomen aan Hof ter Saksen. "Niet dat het park daar nood aan heeft, de collectie is bijzonder rijk en uitgebalanceerd", zo vond Christa Maes, "Neen, het is eerder symbolisch. Een deel van de middelen van de cafetariauitbating wensen we terug te schenken aan het park Hof ter Saksen. We zagen als vereniging een grote beuk tegen de vlakte gaan wegens ziekte, en er kwam dus plaats vrij om enkele nieuwe bomen te planten. Deze bomen kunnen we zien opgroeien, groter worden, voorbij wandelen met onze kinderen, later met onze kleinkinderen. De bomen zullen ouder worden dan ieder van ons. Zij leven, ook al staan zij stil. Zij verspreiden zuurstof en zuiveren de lucht. Sommige mensen vinden bomen misschien heel gewoon, maar voor natuurliefhebbers en ‘bomenvrienden’ zijn ze net heel bijzonder. De seizoenen die ze volgen, de vruchten die ze geven, de schaduw die ze werpen op een opwarmende aarde,... Daarom koos Hortus ter Saksen er voor om heel symbolisch tien bomen aan Hof ter Saksen te schenken."

Op het einde van een bomenwandeling bracht Joke Van Roeyen schitterende bomenverhalen in de buurt van de winterlinde. De burgemeester Marc Van de Vijver huldigde de bomen ter plaatse in. De saxofonist Vincent Alpaerts zorgde voor het muzikale luik van deze viering.

bijzondere bomen

Bijzondere bomen geschonken door Hortus ter Saksen vzw: 7 namen, 10 bomen. De dikke winterlinde (Tilia cordata)  werd immers in 2-voud geschonken, de appelboompjes die er vlakbij werden gezet staan er met z’n drieën.
De winterlinde is in het bijzonder gekozen als voedselboom voor de bijen. De appelboompjes zullen de komende jaren in de lente één grote bloesemwolk maken. Automobilisten zullen aangenaam verrast geraken: de bloesembomen staan immers vlakbij de weg die rondom Hof ter Saksen loopt.
De andere ronkende namen werden gekozen omwille van hun wintergroen blad (de wintergroene eik), hun bijzonder lenteblad (els en eik), omwille van hun bloem en vrucht (lijsterbes) of  hun kniewortels (moerascypres), wortels die over een 20-tal jaren boven de grond zullen komen als onderbenen. We citeren:
Europa, Kaukasus: Grauwe els, ideaal voor koude en natte habitats, jonge twijgen en bladeren  zijn geel en de katjes rood getint
Noord-Oost Griekenland Rosaceae:  Diep drielobbig blad, lobben zijn getand. Weinig bekend boompje tot slechts 13 m hoogte.
Een wintergroene eik, bij voorkeur op leembodems,  De cultivar heeft een grijze, kurkachtige schors. Getand blad. Op de kwekerij Osborn in Fulham gekweekt.
Wintergroene eik, viltig blad net als de jonge scheuten. De bladeren  lopen rood uit. Volgroeid blad is glimmend groen bovenaan en behaard onderaan, blad tot 25 cm lang en 8 cm breed. Door Hillier uit Mexico geïntroduceerd naar Hillier kwekerij in Engeland
Rosacea uit Taïwan. Kleine bloesems en mooi vruchtenlijsterbes
Moerascypres uit de Verenigde Staten: roodbruine schors, kniewortels, grasgroene scheuten, bronsgele herfstverkleuring.
Winterlinde uit Europa:  kleinbladige linde, hartbladige linde. Ronde habitus. Bladeren hartbladig, blad eerder lederachtig, glimmend donker bovenaan. Bloeit in juli, na de grootbladige linde. (Rolf Duchamps)