Naar een veilige en leefbare stationsomgeving in Lokeren

LOKEREN. De Corporate Security Service van de NMBS-holding, de stad Lokeren, de lokale politie Lokeren, het fietspunt, de gemeenschapswacht, het parket van Dendermonde en de federale politie CSD Dendermonde werken intensief samen aan de veiligheid en leefbaarheid in de Lokerse stationsomgeving. Samen hebben zij een actieplan uitgewerkt, dat nu na enkele maanden al zijn eerste resultaten begint af te werpen.
De beoogde stationsomgeving omvat het Stationsplein, de Stationsstraat, de Pompiersstraat, de Groendreef en ook de Uebergdreef, waar zich nu een parking bevindt achterzijde station.

Hendrik Vanderkimpen van NMBS-holding Corporate Security Service, en Christiane Van Rijckeghem, districtsdirecteur van de NMBS-holding waren donderdag 21/10 in Lokeren, om samen met burgemeester Filip Anthuenis en vertegenwoordigers van alle andere betrokken diensten een stand van zaken voor te stellen.

situering

Vanuit station Lokeren heeft men spoorverbindingen naar Sint-Niklaas-Antwerpen, Gent - Kust, Gent-Kortrijk-Rijsel, Dendermonde-Brussel.
Daardoor heeft men hier dagelijks ruim 5000 instappende reizigers. In de top-50 van NMBS-stations komt Lokeren op een 34e plaats. In Oost-Vlaanderen betekent dit een 8e plaats, net na Gent-Dampoort. Liefst 35% van de reizigers komt met de fiets. Momenteel zijn er voor hen 1390 fietsenstelplaatsen geïnstalleerd aan het station. Daarnaast zijn er parkeerplaatsen voor auto’s richting brandweerkazerne en achter het station.

Alle trafiek van mensen, auto’s en fietsen legt dagelijks veel druk op de veiligheid en leefbaarheid in en rond het station.
In mei 2009 sloten de verschillende bovengenoemde actoren een intentieovereenkomst waarin zij zich engageerden om voortaan nog nauwer samen te werken. Het bleef niet alleen bij een 'intentie'. Ondertussen werden er al heel wat concrete initiatieven genomen en is er regelmatig overleg.

problematiek

Na een objectieve feitenanalyse door de federale politie CSD Dendermonde bleek dat zich in de Lokerse stationsbuurt vooral problemen stellen mbt fietsdiefstallen en overlast (o.a. hangjongeren,  drugsgebruik, spijbelaars, en steeds meer geweld op jongeren door jongeren).
De Corporate Security Service van de NMBS-holding organiseerde ook een enquête bij reizigers, personeel en omwonenden. Daaruit bleek dat er een onveiligheidsgevoel veroorzaakt wordt door overlast van jongeren aan de voorzijde van het station, een gebrek aan sociale controle aan de achterzijde van het station, door infrastructurele gebreken betreffende verlichting, gladde vloeren, ontbreken van vuilnisbakken, e.d.
Op basis van deze bevindingen werd een actieplan opgesteld, met 3 speciale aandachtspunten: fietsdiefstal, overlast en aanpassing van de infrastructuur.

fietsdiefstal

Jaarlijks worden in Lokeren 280 à 300 fietsen gestolen, waarvan één op de vier aan het station. Om het aantal fietsdiefstallen in te perken werden verschillende initiatieven genomen. Er wordt actief aan sensibilisering gedaan, en er is ook meer formeel toezicht. Securail, de lokale politie, het fietspunt en de gemeenschapswachten (voorheen stadswachten genoemd) werken hiervoor heel nauw samen.

Het actieplan wil door preventieve maatregelen fietsdiefstallen zoveel mogelijk voorkomen, en meer fietsen terugbezorgen aan hun eigenaar. Slachtoffers van fietsdiefstallen moeten overtuigd worden dat het zinvol is om daarvan aangifte te doen; de aangiftebereidheid moet dus stijgen.
De opening van het fietspunt Lokeren in november 2009 verhoogde de veiligheid in de stationsbuurt. Naast een extra dienstverlening voor de fietsgebruikers houden de medewerkers van het fietspunt ook toezicht op de gestalde fietsen. De fietsenstallingen worden ook proper gehouden en bewezen is dat netheid vandalisme tegenhoudt.
Achtergelaten fietsen worden sneller opgehaald, er worden graveeracties georganiseerd, de NMBS plaatste diefstalveilige stallingen, en er kan rechtstreeks aangifte van fietsdiefstal gedaan worden in het fietspunt. Bovendien staan er zowel in het station als in de stationsbuurt camera’s opgesteld.

Nog dit jaar bouwt de NMBS op het Stationsplein een fietsenstalling met toegangscontrole, gebruikmakend van een badge. Ter hoogte van het fietspunt worden een aantal parkeerplaatsen voor auto’s afgeschaft, om er een afgebakende ruimte te installeren met plaats voor een 100-tal fietsen; de uitbating zal gebeuren door het fietspunt. Naar schatting zal de gebruiker hiervoor een jaarlijkse bijdrage betalen van 75 à 90 euro, te verhogen met een eenmalige waarborg voor de badge.

overlast

Het actieplan streeft naar een intense samenwerking tussen de diverse spoor-, stads- en politiediensten ter handhaving van de openbare orde, rust en veiligheid in het station, de stationsomgeving en op de treinen van en naar Lokeren.
Om overlast in te perken, gebeurt zowel in het station als op de treinen verhoogd toezicht door de lokale politie en Securail. Er worden tevens gerichte acties georganiseerd om de overlast aan te pakken. Op het traject Lokeren-Dendermonde nemen Lokerse politieagenten nu al regelmatig de trein om er problemen te detecteren en op te lossen wanneer zich daar veel schoolgaande jongeren bevinden.
Ook de gemeenschapswachten houden op regelmatige tijdstippen preventief toezicht in het station, de stationsomgeving en Park ter Beuken.

infrastructuur

De NMBS-holding, Infrabel, De Lijn en de stad Lokeren werken samen aan de opmaak van een masterplan, waarbij het stationsgebouw transparanter en veiliger moet worden. Voorbeelden van reeds bestaande transparante stations zijn volgens de NMBS: Mechelen en Sint-Niklaas. Ruimte en licht spelen daar een belangrijke rol, met zo weinig mogelijk donkere hoeken, kanten of doorgangen.

Transparantie betekent dat men naast een grondige aanpak van de verkeersproblematiek ook wil zorgen voor vlotte mobiliteitsbewegingen en overstapmogelijkheden voor reizigers met de trein en De Lijn. Het betekent ook dat de achterzijde van het station leefbaar en veilig moet zijn door betere zichtbaarheid (en dus sociale controle) vanaf het station. De doorgang onder het station naar de achtergelegen parking is nu veel te grauw, en moet veel beter, misschien met een tweede toegang onder het station.
Het busstation blijft voorkant station, maar wordt beter geïntegreerd in het stationsplein.
Naast aangepaste trappen en liften in het station omvat het masterplan ook een parkeergebouw voor ongeveer 1000 voertuigen, met wellicht directe toegang tot de perrons. De plaats, waar dit gebouw juist zou komen, ligt nog niet officieel vast. Volgens onbevestigde geruchten is er sprake van (een deel) van de huidige autoparking richting  brandweerkazerne. Geheel onwaarschijnlijk is dat niet, gezien de nabijheid van de perrons.

Bij de uitbouw en ombouw van de infrastructuur zal men vooral streven naar het vermijden van problemen, om zodoende gemakkelijker bij te dragen tot de handhaving van de openbare orde, veiligheid, rust en leefbaarheid in en rond het station.

Door reizigers en gebruikers van de stationsomgeving een beter veiligheidsgevoel te geven, moet het station Lokeren een aangename toegangspoort tot de stad worden, en een bruisende ontmoetingsplaats, 'een knooppunt van mobiliteit, waar ook plaats zal zijn voor winkeltjes'.

De NMBS-holding werkt niet enkel in de stad Lokeren nauw samen met de lokale overheid om de veiligheid en de leefbaarheid in stationsbuurten te verhogen. In totaal zijn er al 39 samenwerkingsverbanden afgesloten in 54 steden en gemeenten. Dergelijke samenwerkingsverbanden zijn specifiek maatwerk, waarbij voor elke locatie onderzocht wordt wat de specifieke problemen zijn, waaruit actiepunten vastgelegd worden die ter plaatse de best mogelijke oplossing moeten bieden. In Oost-Vlaanderen gaat het o.a. over Aalst, Denderleeuw, De Pinte, Eke-Nazareth, Gavere, Geraardsbergen, Lierde, Ronse, Temse, Zottegem, en dus ook Lokeren.

timing

De vertegenwoordigers van alle partijen, die bij dit 'Masterplan Stationsbuurt' betrokken waren, hielden er weliswaar aan om dit nu reeds aan te kondigen en voor te stellen, maar benadrukten dat het zich nog maar in een prille beginfase bevindt.
Tijdens de jaren 2011 en 2012 zal gewerkt worden aan bespreking van plannen, opstelling van ontwerpen, om alles in elkaar te doen passen en de nodige ruimtes vrij te maken.
Blijft dan nog het niet onbelangrijke aspect van de financiën....Indien alle actoren bij de spoorwegen, de Lijn en de stad op dat ogenblik over voldoende middelen kunnen beschikken, wordt realisatie van de projecten wellicht mogelijk vanaf ten vroegste 2013.

Belangrijk is alvast, dat alle betrokken partijen regelmatig samenzitten over een veiliger en aangenamer station en stationsomgeving, en dat daaruit voortvloeiend nu al in de mate van het mogelijke gehandeld en opgetreden wordt. En voor 'het grote werk' is er de zekerheid dat de planning aangevat is, met hopelijk begin van realisatie in 2013. (jdw)