Grootste houten sluisdeuren van Europa aan de Kattendijksluis

maandag 21 juni 2010 02:00

Dit beeld toont een stalen gedeelte van de sluisdeuren die nodig zijn aan de vernieuwde Kattendijksluis.

REGIO. Langs de overkant van de Schelde aan Linkeroever ligt de Kattendijksluis aan het Eilandje en die zal worden gerenoveerd. Deze week zijn daarvoor de grootste houten sluisdeuren van Europa via binnen wateren naar Antwerpen gebracht. Ze vertrokken op maandag 14 juni vanuit een atelier in het dorpje Harlingen, aan het Ijsselmeer in Nederland. gelegen. Deze meer dan 150 jaar oude sluis wordt momenteel gerenoveerd in het kader van het Masterplan 2020 van de Vlaamse regering.

In deze hele opdracht heeft de Wase regio ook een voet staan. De werken worden uitgevoerd door de firma Roegiers uit de Burchtstraat te Kruibeke en door Egemin uit Zwijndrecht. Verder staan er ook containers die worden geleverd en verwerkt door de firma Stuer, eveneens uit Kruibeke. Dus wel een link naar bedrijven van ‘over ’t water’. Trouwens ook de staalconstructies worden verricht door Victor Buyck Steel Constructions en die is ook in het Oost-Vlaamse Eeklo gevestigd.

De Kattendijksluis is de oudste nog bestaande sluis van Antwerpen. Eind jaren ‘90 werd ze uit gebruik genomen, maar met de huidige renovatie wordt ze weer in ere hersteld. De Kattendijksluis heeft een grote geschiedkundige waarde en sluit perfect aan bij de opwaardering van het Eilandje. Daarom worden de historische karakteristieken zoveel mogelijk bewaard. Zo is er gekozen voor een rolbrug, zoals de oorspronkelijke brug, en zijn de sluisdeuren aan het bovenhoofd houten replica’s.

De Kattendijksluis aan de Schelde, rechtover Linkeroever, niet ver van het Sint-Annastrand (rechts boven)

Het was niet gemakkelijk een firma te vinden die dit werk in hout aankon. De meeste sluisdeuren worden vandaag immers in staal gemaakt. Een Nederlandse firma uit het idyllische dorpje Harlingen aan het Ijsselmeer in het noorden van Nederland, durfde de klus aan.

De houten sluisdeuren vormen een uniek stukje ambachtelijk werk. De deuren zijn gemaakt aan de hand van tekeningen uit 1934, met hier en daar een aanpassing aan modernere tijden. Het gaat om 4 houten puntdeuren van Azobéhout. Deze tropische houtsoort komt uit West-Afrika en draagt het FSC-label, wat samengaat met verantwoord bosbeheerbeleid.

Een deur is 9 m hoog, 13,9 m breed en 0,8 m dik en weegt 80 ton. Per deur was ongeveer 55 m³ hout nodig. Om ze te maken waren er 2000 manuren gepresteerd.

naar Antwerpen

In het Nederlandse dorpje Harlingen werden ze naar de kade gebracht en met een hydraulisch systeem op een ponton geladen. Daarna begon het transport naar Antwerpen. De route ging via de binnenwateren: Waddenzee, Kornwerderzand, IJsselmeer, Amsterdam-Rijnkanaal, Lek, Noord, Dordtsche Kil, Zuidhollandsdiep, Zuidvolkerak, Schelde-Rijnverbinding, Haven Antwerpen.

Langs de Rijnkaai staan de werken in kleur aangegeven. Met de tip naar de Wase regio: Roegiers (Kruibeke) en Egemin (Zwijndrecht)

Het transport was te volgen op de website marinetraffic.com via A.I.S. Dit is een volgsysteem dat standaard is geïnstalleerd aan boord van de duwboot Chelsea-B. De aankomst in Antwerpen was op donderdag 17 juni. Het lossen van de deuren gebeurde op vrijdagochtend 18 juni.

Het monteren van de houten deuren is precisiewerk. Daar werd maandag 21 juni aan begonnen. Daarbij worden de deuren met behulp van een zware telescopische kraan en duikers op hun plaats gezet en dan terug uit het water gelicht om dan met de hand te worden bijgeschaafd. Dit proces gebeurt een drietal keren waardoor de montage van de houten sluisdeuren ongeveer drie weken in beslag zal nemen.

De houten sluisdeuren komen aan het bovenhoofd van de Kattendijksluis, aan de kant van het Kattendijkdok. Aan het benedenhoofd aan de Scheldekant komen 3 paar stalen sluisdeuren: 2 paar ebdeuren en 1 paar vloeddeuren. Bij een vorige renovatie waren de oorspronkelijke houten deuren aan die kant van de sluis immers al vervangen door stalen sluisdeuren omdat de sluisdeuren aan deze kant van de sluis veel hinder ondervinden van de getijdenwerking van de Schelde.

De stalen sluisdeuren werden vanuit een atelier in Wondelgem gemaakt en via het kanaal Gent-Terneuzen naar de Schelde gebracht en zo naar de haven van Antwerpen. De montage van de stalen sluisdeuren is pas voorzien voor 10 augustus.
De renovatie van de Kattendijksluis is een project van BAM, in samenwerking met Waterwegen en Zeekanaal NV. De aannemersgroep die de werken uitvoert is Roegiers/Depret - Victor Buyck Steel Construction - Egemin. (Rolf Duchamps)