Militair erfgoed herleeft dankzij grensoverschrijdend project
De provincies West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen, Antwerpen, Noord-Brabant en Zeeland werken samen aan de commercialisatie van de Staats-Spaanse Linies, de Zuiderwaterlinie Noord-Brabant, de versterkingen van de stad Antwerpen en de twee fortengordels rond Antwerpen. In totaal worden in het project ‘Forten en Linies in Grensbreed Perspectief’ 69 oude forten gerestaureerd of gevisualiseerd. Daarnaast voorziet het project in de aanleg van routes en paden, betere informatievoorziening en de (her)inrichting van bezoekerscentra. Het project zal 6,8 miljoen euro kosten, waarvan 45,75% wordt betaald met geld uit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling. Alle werken moeten tegen 21 maart 2012 klaar zijn.
De verschillende forten die in veel gevallen gebouwd werden ter verdediging en om elkaar aan te vallen, gaan nu samenwerken. De uitwerking van deze samenwerking moet een grote educatieve waarde hebben. “Als we door de grensstreek van Vlaanderen en Nederland reizen, zien we een landschap dat op sommige plaatsen bijna idyllisch lijkt. Op het eerste gezicht merken we niets van de verschillende oorlogen die deze streek in de 16de, 17de en 18de eeuw teisterden. Toch was dit het strijdtoneel van onder meer de Tachtigjarige Oorlog en de Spaanse Successieoorlog.”, zegt Rik Samyn afdelingschef Gebiedgerichte werking van de Provincie West-Vlaanderen. “De linies moeten identiteitsversterkend werken binnen de regio. Met gebundelde kracht kan gewerkt worden aan het herstel van het erfgoed, de ontwikkeling van nieuwe natuurwaarden en toeristisch-recreatieve netwerkvorming. Daarnaast zullen een aantal educatieve projecten leerlingen meer inzicht geven in de geschiedenis, het landschap, de grensvorming en de grensoverschrijdende samenwerking. Zo wordt de Europese geschiedenis en de geschiedenis van de deelstaten voor het voetlicht gebracht. Waar forten de stellingen waren van waaruit twee naties elkaar bestookten, vormen ze nu de basis voor een nauwe samenwerking tussen Vlaanderen en Nederland.”
forten en linies in het Waasland
Ook in het Waasland zijn heel wat restanten terug te vinden uit woelige perioden uit de Spaanse successieorlog. Zo wordt in het kader van het project ‘Forten en Linies in Grensbreed Perspectief’ een deel van de Bedmarlinie in de Stropersbossen in Stekene in z’n oorspronkelijke staat hersteld. Aan de ingang van de Stropersbossen in Kemzeke komt naast het oude Fort Sint-Jan een infokiosk.
Ten slotte wordt in acht lokalen in de kat van Fort Liefkenshoek in Kallo een doe-centrum gebouwd. Het fort geldt als het best bewaarde fort van de Staats-Spaansse Linies. Het herbergt nu al een museum over het leven en arbeid in de Waaslandhaven. Daar komt nu een actief doe-centrum bij voor kinderen tussen 6 en 14 jaar. In het doe-centrum wordt de rol van het fort in de geschiedenis van België en Nederland duidelijk dankzij thema’s als de Staats-Spaanse Linies, het Fort Liefkenshoek, andere militaire aspecten, veldslagen, natuur en landschap in het fortengebied, water, gps, de haven, Napoleon en de nabijgelegen fortengordel.
toerisme
Om de Staats-Spaanse Linies in de kijker te zetten komen er de volgende twee jaar een fortengordelevenement. Daarnaast komt er een boek en speciaal Suske en Wiske-album over de Staats-Spaanse Linies in 200.000 exemplaren. Bovendien wordt de bestaande website uitgebreid met nieuwe talen, een kinderwebsite en GPS-applicaties en komt er een kaart met alle recreatieve mogelijkheden van de verdedigingswerken. (mb)